Operacja bariatryczna to ważny krok w kierunku poprawy jakości życia, jednak może wiązać się z pewnymi dolegliwościami pooperacyjnymi. Które z nich są całkowicie normalne i szybko miną, a które wymagają konsultacji z lekarzem?
Dolegliwości pooperacyjne po operacji bariatrycznej – co jest normalne?
Po operacji bariatrycznej organizm przechodzi przez szereg zmian, które u niektórych osób powodują pewne dolegliwości. Chociaż wiele z tych objawów jest częścią normalnego procesu rekonwalescencji, warto wiedzieć, które z nich są typowe, a które wymagają dodatkowej uwagi.
Normalnymi i dość typowymi dolegliwościami po operacji bariatrycznej są:
- problemy z trawieniem, takie jak wzdęcia, zaparcia czy zgaga;
- wiotka i mniej elastyczna skóra – aby zredukować ten problem, stosuj kremy nawilżające i utrzymuj odpowiednie nawodnienie organizmu);
- wypadanie włosów – ten problem zmniejszysz poprzez zbilansowaną dietę oraz suplementację witamin i minerałów).
Jakie inne dolegliwości mogą pojawić się po operacji bariatrycznej? Najczęściej są to:
- zespół dumpingowy, czyli nudności i bóle brzucha występujące po spożyciu posiłków,
- niedobory żywieniowe,
- odwodnienie,
- bóle brzucha i nudności,
- zaparcia lub biegunki,
- refluks żołądkowo-przełykowy,
- brak odpowiedniej ilości białka i kalorii w diecie,
- kamica dróg żółciowych,
- problemy z przełykaniem pokarmów,
- zespół przerostu bakteryjnego jelita cienkiego (SIBO),
- przepukliny,
- hipoglikemia reaktywna, czyli spadek poziomu cukru we krwi po posiłkach,
- problemy psychologiczne.
Zespół dumpingowy
Zespół dumpingowy to zbiór objawów, które mogą wystąpić po spożyciu posiłków. Należą do nich m.in. bóle brzucha, nudności, wymioty, bóle i zawroty głowy czy ogólne uczucie osłabienia.
Jak sobie radzić z zespołem dumpingowym?
- Spożywaj mniejsze posiłki, ale częściej.
- Ogranicz spożycie słodyczy i napojów słodzonych.
- Włącz do diety produkty bogate w białko i błonnik.
- Unikaj tłuszczy i przetworzonych produktów.
- Jedz powoli i dokładnie żuj jedzenie.
- Unikaj picia płynów podczas posiłków.
Niedobory żywieniowe po operacji bariatrycznej
Po operacji bariatrycznej zmniejsza się pojemność żołądka i zmienia sposób wchłaniania składników odżywczych, co może prowadzić do niedoborów witamin, minerałów i innych niezbędnych składników odżywczych. Jakie są najczęstsze niedobory żywieniowe?
- Żelazo
- Objawami niedoboru są: anemia, osłabienie, zmęczenie, bladość skóry.
- Jak sobie radzić? Spożywaj czerwone mięso, ryby, jaja i rośliny strączkowe, a w razie potrzeby suplementuj żelazo.
- Witamina B12
- Objawami niedoboru są: anemia megaloblastyczna, problemy z koncentracją, neuropatia, uczucie drętwienia w kończynach.
- Jak sobie radzić? Jedz produkty pochodzenia zwierzęcego oraz zastosuj suplementację witaminy B12.
- Witamina D
- Objawami niedoboru są: osłabienie kości, bóle mięśni, osteoporoza.
- Jak sobie radzić? Zwiększ spożycie tłustych ryb, żółtek jaj i produktów mlecznych. W razie potrzeby stosuj suplementy witaminy D.
- Wapń
- Objawami niedoboru są: skurcze mięśni, osteoporoza.
- Jak sobie radzić? Spożywaj mleko, sery, jogurty oraz rośliny strączkowe.
- Kwas foliowy
- Objawami niedoboru są: anemia, problemy z pamięcią, zmęczenie.
- Jak sobie radzić? Jedz zielone warzywa liściaste, owoce cytrusowe i zboża. W razie potrzeby można stosować suplementację kwasu foliowego.
Odwodnienie po operacji bariatrycznej
Odwodnienie objawia się uczuciem intensywnego pragnienia, które nie ustępuje mimo picia wody, a przy tym połączone jest ze zmniejszonym oddawaniem moczu, zawrotami głowy i zmęczeniem.
Jak radzić sobie z odwodnieniem?
- Pij płyny, najlepiej wodę, małymi łykami przez cały dzień.
- Unikaj napojów kofeinowych i alkoholowych.
- Spożywaj pokarmy o wysokiej zawartości wody, takie jak owoce (np. arbuz, pomarańcze) i warzywa (np. ogórki, seler) oraz napary i buliony.
Niedożywienie białkowo-kaloryczne po operacji bariatrycznej
Niedożywienie białkowo-kaloryczne to stan, w którym organizm nie otrzymuje wystarczającej ilości białka i kalorii, co może prowadzić do osłabienia, utraty masy mięśniowej, obniżonej odporności i ogólnego pogorszenia stanu zdrowia.
Jak sobie radzić z niedożywieniem białkowo-kalorycznym?
- Spożywaj białko w każdym posiłku.
- Wybieraj wysokokaloryczne, odżywcze przekąski, takie jak koktajle białkowe.
- Jedz regularnie małe, ale odżywcze posiłki i przekąski w ciągu dnia.
- Skoncentruj się na jedzeniu o wysokiej wartości odżywczej.
Problemy psychologiczne po operacji bariatrycznej
Zmiana wagi, sposób życia i wygląd mogą wpłynąć na samopoczucie emocjonalne i psychiczne. Problemy te mogą obejmować depresję, lęk, zaburzenia odżywiania oraz trudności w dostosowaniu się do nowego stylu życia.
Jak sobie radzić z problemami psychologicznymi?
- Zdecyduj się na regularne spotkania z psychoterapeutą.
- Uczestnicz w grupach wsparcia.
- Stosuj ćwiczenia oddechowe, medytację, jogę i techniki relaksacyjne.
- Spaceruj i ćwicz.
- Włącz do diety produkty bogate w witaminy z grupy B, magnez i kwasy omega-3, które wspierają funkcjonowanie mózgu i poprawiają nastrój.
- Unikaj alkoholu.
- Dziel się swoimi uczuciami i obawami z rodziną i przyjaciółmi.
Przepuklina po operacji bariatrycznej
Przepuklina to widoczna wypukłość w okolicy brzucha lub pachwiny, która jest bolesna i może zwiększać się przy kaszlu lub napięciu.
Jak sobie radzić z przepukliną?
- Unikaj dźwigania ciężkich przedmiotów czy intensywnego wysiłku fizycznego.
- Noś pas przepuklinowy, jeśli jest zalecony przez lekarza.
- Utrzymuj zdrową wagę.
- Unikaj zaparć.
Hipoglikemia reaktywna po operacji bariatrycznej
Hipoglikemia reaktywna to stan, w którym poziom glukozy we krwi spada znacznie poniżej normy po posiłku. Objawy hipoglikemii reaktywnej mogą obejmować uczucie zmęczenia, drażliwość, drżenie rąk, pocenie się i zawroty głowy.
Jak sobie radzić z hipoglikemią reaktywną?
- Jedz regularnie co 3-4 godziny, aby utrzymać stabilny poziom cukru we krwi.
- Preferuj węglowodany o niskim indeksie glikemicznym, które są trawione i wchłaniane wolniej.
- Rozważ jedzenie mniejszych porcji częściej w ciągu dnia.
- Monitoruj poziom glukozy we krwi.
- Jeśli zauważysz objawy hipoglikemii, szybko zjedz małą przekąskę bogatą w węglowodany (np. batonika), aby podnieść poziom cukru we krwi.
- Uprawiaj umiarkowaną aktywność fizyczną, unikaj jednak intensywnych treningów bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem, aby nie pogorszyć objawów hipoglikemii.
Trudności w połykaniu po operacji bariatrycznej
Trudności w połykaniu są zazwyczaj spowodowane mniejszym rozmiarem żołądka, zmienioną anatomią przewodu pokarmowego oraz bliznami pooperacyjnymi. Objawy obejmują ból podczas połykania, a także uczucie, że jedzenie utknęło w przełyku.
Jak sobie radzić z trudnościami w połykaniu?
- Jedz małe kawałki jedzenia i dokładnie je przeżuwaj przed połknięciem.
- Wybieraj pokarmy miękkie i dobrze ugotowane, unikaj twardych, suchych lub trudnych do przeżucia.
- Staraj się unikać pikantnych, kwaśnych lub zbyt gorących potraw, które mogą podrażniać przełyk i utrudniać przechodzenie pokarmów.
- Jedz wolno i spokojnie.
- Staraj się jeść w wygodnej pozycji, siedząc prosto.
- Pij wodę lub inne płyny podczas posiłków.
Operacja bariatryczna – dolegliwości, które wymagają konsultacji z lekarzem
Po operacjach bariatrycznych, takich jak rękawowa resekcja żołądka czy operacja typu gastric bypass, mogą wystąpić różne dolegliwości. Chociaż wiele z nich jest normalną częścią procesu zdrowienia, niektóre objawy mogą wskazywać na poważniejsze problemy zdrowotne, przez co wymagają konsultacji z lekarzem. Są to:
- silny, uporczywy ból brzucha, który nie ustępuje lub nasila się z czasem;
- nawracające wymioty;
- gorączka, dreszcze, zaczerwienienie lub obrzęk w okolicy operowanej;
- krwawienie z przewodu pokarmowego, które może objawiać się krwią w wymiotach, stolcu (ciemny, smolisty stolec) lub zauważalnym krwawieniem z rany operacyjnej;
- trudności w oddychaniu, duszność lub ból w klatce piersiowej;
- niekontrolowane drżenie, bóle głowy, zaburzenia widzenia lub zaburzenia równowagi.
Pooperacyjne dolegliwości po operacji bariatrycznej – podsumowanie
Dolegliwości po operacji bariatrycznej są częścią procesu adaptacji organizmu do nowego stylu życia. Natomiast jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości dotyczące swoich dolegliwości pooperacyjnych po operacji bariatrycznej, nie wahaj się skontaktować z lekarzem. Regularne kontrole i odpowiednia reakcja na objawy pomogą uniknąć poważniejszych problemów i będą wspierać proces zdrowienia.
- Konrad Szydłowski, Agata Frask, Maciej Michalik, Maciej Ciesielski, Roman Budziński, Michał Orłowski, Powikłania po chirurgicznym leczeniu otyłości w materiale własnym, Wideochirurgia i inne techniki małoinwazyjne 2008; 3 (2): 45–52
- Stanisław Głuszek, Norbert Sławeta, Niepożądane następstwa wczesne i odległe chirurgicznego leczenia otyłości, Borgis – Postępy Nauk Medycznych 7/2009, s. 514-523
- Przemysław Janczak, Powikłania wczesne i odległe operacji bariatrycznych https://podyplomie.pl/stanynaglepodyplomie/37775,powiklania-wczesne-i-odlegle-operacji-bariatrycznych [dostęp: 25.07.2024 r.]